اختلال اضطراب یا استرس پس از سانحه یا PTSD یک اختلال روانی است که در پی تجربه یا مشاهده ی یک اتفاق وحشتناک اتفاق میافتد. فلش بک، کابوس و اضطراب شدید و فکر ناخواسته به رخداد از علائم این اختلال است. کنار آمدن برای اکثر کسانی که دچار سانحه می شوند دشوار است اما به مرور زمان و با مراقبت از خود معمولا حالشان بهتر میشود. اگر علائم بد تر شود، تا چند ماه یا حتی چند سال طول بکشد و در عملکرد روزمره اختلال ایجاد کند، ممکن است مبتلا به PTSD شده باشید.
علایم PTSD
1-افکار منفی
ترس، عصبانیت، نا امیدی در مورد آینده، واکنش های احساسی استرس پس از سانحه هستند.
2-یاداوری مجدد آن رویداد
یادآوری های مکرر این حوادث ناگوار باعث می شود که فرد احساس کند آن اتفاق در همین زمان در حال روی دادن است.
3- علائم واکنش گر
پرخاشگری، اختلال در خواب، عدم تمرکز، انجام رفتار های خطرناک مثل نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر و رانندگی با سرعت بالا از علائم شایع استرس پس از سانحه هستند.
شدت علائم
شاید زمانی که مضطرب می شوید یا با مواردی روبه رو می شوید که یادآور اتفاقی است که برایتان افتاده، علائم بیشتری تجربه کنید. مثلا، شاید با شنیدن صدای انفجار اگزوز، تجربه ی جنگ برای فرد تداعی شود یا شاید گزارشی درمورد خبر تجاوز جنسی بشنود و خاطرات تجاوز هجوم آورد.
عوارض PTSD
عوارض های PTSD می تواند روی سبک زندگی اعم از شغل، سلامتی و روابط تاثیر بگذارد و کم کم آن ها را مختلط کند.
اصلی ترین عوارض های PTSD می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افسردگی و اضطراب
- افکار منفی و در نهایت خودکشی
- سوء مصرف مواد مخدر و الکل
- اختلال در خواب
راه های درمان
اولین روش، روان درمانی است اما میتوانید از دارو هم استفاده کنید. ترکیب دارو و جلسات روان درمانی می تواند بیمار را به تا حد بالایی دوباره به سلامت روان و زندگی سالم خود بازگرداند.
روان درمانی
برای درمان PTSD در بزرگسالان و کودکان از چند روش روان درمانی (صحبت درمانی) استفاده میشود. از جمله انواع روان درمانی ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
درمان شناختی
این درمان به شما کمک میکند متوجه تفکری (الگوی شناختی) شوید که شما را در سانحه نگه داشته است- مثلا، باور های منفی درمورد خود و خطر بروز مجدد سانحه. اغلب در PTSD از درمان شناختی در کنار درمان از راه مواجهه استفاده میشود.
درمان از راه مواجهه
این درمان رفتاری به شما کمک میکند به روش مطمئن و ایمن با شرایط و خاطراتی که برایتان وحشتناک است روبه رو شوید تا بطور موثر با آن کنار بیایید. این روش بخصوص درمورد کابوس و فلشبک موثر واقع میشود.
دارو
دارو های ضد افسردگی و ضد اضطراب می تواند برای رفع این عارضه، کمک جزئی به ما بکنند و می توانند اختلال خواب را تا حدودی کاهش دهند. دارو های بازدارنده ی جذب مجدد سروتونین، سرتالین و پاروکستین، برای درمان PTSD موثر هستند و می توانند تا حدودی PTSD را درمان کنند.
