اضطراب چیست؟
تعریف اضطراب از نظر روانشناسان انجمن روانشناسی امریکا (APA) ، به معنای اختلالی است که با تنش، افکار مضطرب و تغییرات فیزیکی، همراه است. نگرانی در مورد مشکلات روزمره، امری کاملا طبیعی است که برای همه انسانها رخ میدهد؛ اما هنگامی که حس انگزایتی (Anxiety) بدون دلیل خاصی در فرد باقی مانده، و به تدریج تشدید میشود، میتوان آن را به وجود یک Anxiety Disorder نسبت داد.
بسیاری از ما، مفهوم انگزایتی را با ترس، یکسان میدانیم؛ در حالی که این دو مفهوم، با وجود ارتباط نزدیکی که با یکدیگر دارند، اما کاملا متفاوت هستند. برای مثال، فردی که احساس اضطراب دارد، از بروز آسیب جسمی یا مرگ میترسد؛ اما نمیتوان حس انگزایتی و ترس را در این افراد یکسان دانست! زیرا مفهوم ترس، با تعریف اضطراب از نظر روانشناسان APA کاملا تفاوت دارد!
اضطراب همان ترس نیست اما اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند اضطراب یک پاسخ آینده محور و طولانی عمل است که به طور گسترده بر روی یک تهدید منتشر متمرکز شده است در حالی که ترس پاسخی مناسب حال محور و کوتاه مدت به یک تهدید کاملا قابل شناسایی و مشخص است.
علائم و نشانه های اضطراب
افکار مزاحم و تکراری و همچنین، احساس تنش و وجود علائم فیزیکی، از مشخصههای اختلال انگزایتی هستند؛ به طوری که این مساله، دقیقا در تعریف اضطراب از نظر روانشناسان APA نیز قید میشود. با این حال، تنوع علائم اضطراب زیاد است، و برای تشخیص این اختلال باید تمامی آنها مورد بررسی قرار گیرند.
1. علائم شناختی انگزایتی(anxiety)
- نوسانات خلقی
- احساس عذاب یا خطر قریب الوقوع
- عصبی بودن مداوم
- باریک شدن تمرکز یا دید تونلی
- عدم کنترل نگرانی
- بیقراری و تحریک پذیری
2. علائم رفتاری اضطراب
بسیاری از افراد، از قرار گرفتن در موقعیتها و مکانهایی که انگزایتی آنها را تشدید میکنند، دوری میجویند. گاهی تاثیر موقعیتهای استرسزا، بر این گونه افراد چنان زیاد است، که الگوهای خواب آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
- احساس بیقراری داشتن
- بهت زده شدن و حس ترس
- فرار کردن از موقعیت های مختلف
- به دنبال حس اطمینان
- برهم خوردن الگوی خواب
3. علائم فیزیکی اضطراب
این اختلال روانی، میتواند بر سلامت جسمی افراد نیز تاثیرگذار باشد. این مساله، به طور خاص، در هنگام حملات پانیک به خوبی قابل مشاهده است.
- ضربان قلب
- مشکل در تنفس
- نفس نفس زدن
- لرزش بدن
- درد معده
- احساس خستگی
علائم عاطفی اضطراب
این گونه علائم، به خلق و خوی شخص مرتبط میشوند، که از جمله این علائم، میتوان موارد زیر اشاره کرد:
- عصبی بودن
- احساس ترس
- حالت پریشانی
- بیحوصله بودن و نا امیدی شدید
روشهای پیشگیری از اضطراب
در حالت کلی، نمیتوان از بروز انگزایتی در موقعیتهای استرسزا جلوگیری کرد؛ اما برای افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، رعایت نکات زیر، میتواند حس و حال بهتری در آنها ایجاد نماید.
- ورزش کردن یا فعالیت منظم بدنی
- استفاده از رژیم غذایی سالم
- دوری از مواد مخدر
- داشتن خواب منظم
- انجام مدیتیشن و خودهیپنوتیزم
- تنفس عمیق (دوره های تنفس شفابخش دکتر ولیزاده)